Πλησιάζοντας στο αποκορύφωμα του θείου δράματος, στην Σταύρωση του Κυρίου, γίνεται κατανοητό ότι η ορθόδοξη αγιογραφία για το συγκεκριμένο θέμα έχει πολλά να διδάξει.
«Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασι την Γην κρεμάσας». Η εικόνα της Σταύρωσης, γνωστή σε όλους τους Χριστιανούς, προκαλεί από μόνη της έντονη συγκίνηση και δέος. Κρύβει πολλούς συμβολισμούς και αξίζει να τους αναλυθούν όλα τα πρόσωπα, αλλά και τα επιμέρους στοιχεία που υπάρχουν.
Εκτός των τειχών
Η σκηνή της Σταύρωσης του Χριστού είναι έξω από τα τείχη της πόλης, τα οποία φαίνονται πίσω. Έτσι κι εμείς πρέπει να βγούμε έξω από τα τείχη του εγωισμού μας, έξω από τον εαυτό μας, και να πλησιάσουμε τους άλλους μέσα από τον Χριστό.
Αγκαλιάζει τον κόσμο
Στο κέντρο κυριαρχεί η μορφή του Κυρίου μας. Βρίσκεται καθηλωμένος στον Σταυρό, αλλά δεν είναι ζωντανός. Δεν εικονίζεται όμως και νεκρός. Ο αγιογράφος τον ζωγραφίζει σαν να κοιμάται. Τα χέρια και τα πόδια του δεν κρέμονται σαν νεκρά – τα χέρια του, καρφωμένα στο ξύλο, είναι απλωμένα κι αγκαλιάζουν όλον τον κόσμο.
Αίμα και ύδωρ
Από το πλευρό του, το οποίο πριν από λίγο τρύπησε με τη λόγχη ένας στρατιώτης έτρεξε αίμα και νερό, απόδειξη ότι πέθανε στ΄ αλήθεια. Συγχρόνως όμως τα δύο αυτά στοιχεία συμβολίζουν τα δύο κύρια μυστήρια, το βάπτισμα (νερό) και τη Θεία Ευχαριστία (αίμα).
Επάταξε τον Άδη
Αν και νεκρός πάνω στον Σταυρό, είναι νικητής στον Άδη. Το κρανίο που υπάρχει κάτω από τον Σταυρό, δέχεται το ζωοποιό και σωτήριο αίμα του Κυρίου. Συμβολίζει τον Αδάμ, ως εκπρόσωπο όλου του ανθρώπινου γένους.
Η επιγραφή
Η νίκη του Κυρίου πάνω στον θάνατο φαίνεται και από την επιγραφή που βάζει ο αγιογράφος πάνω στον Σταυρό. Η συντομογραφία σημαίνει «Ο Βασιλεύς της Δόξης», αν και γνωρίζουμε ότι η επιγραφή που είχε τοποθετηθεί έγραφε: «Ιησούς Ναζωραίος Βασιλεύς Ιουδαίων». Σε παλιότερες αγιογραφίες βλέπουμε την επιγραφή ΙΝΒΙ, το οποίο συναντάται ακόμα σε πολλές εκκλησίες.
Η Παναγία
Γύρω από τον Σταυρό εικονίζονται κάποια πρόσωπα. Είναι αυτά που αναφέρονται στα Ευαγγέλια. Κάτω, περιστοιχισμένη από γυναίκες που την αγκαλιάζουν, βρίσκεται η Παναγία. Το πρόσωπό της είναι θλιμμένο και πονεμένο, αλλά δεν θρηνεί γοερά. Οι γυναίκες, μαθήτριες του Κυρίου αντιμετωπίζουν τον πόνο, όλες μαζί, ενωμένες, ως Εκκλησία.
Ο άγιος Ιωάννης
Απέναντι από την Παναγιά μας βρίσκεται ο αγαπημένος μαθητής του Κυρίου, ο μοναδικός από τους μαθητές του που ήταν παρών στη Σταύρωση, ο Ιωάννης, ο γιος του Ζεβεδαίου. Σ΄ αυτόν απευθυνόμενος πριν από λίγο ο Κύριος ανέθεσε τη φροντίδα της Μητέρας Του και στη Μητέρα Του είπε ότι ο Ιωάννης θα είναι γιος της.
Ο εκατόνταρχος
Πίσω από τον Ιωάννη διακρίνεται ένας Ρωμαίος στρατιωτικός. Είναι αυτός που ομολογεί ότι Αυτός που σταυρώθηκε είναι Υιός του Θεού. Είναι ο άγιος Λογγίνος, ο εκατόνταρχος, ο οποίος αργότερα μαρτύρησε για τον Χριστό.
Με στοιχεία από pemptousia.gr
Φωτογραφία: Πεμπτουσία
