Το Πυργί της Χίου, το «ζωγραφιστό χωριό», όπως το αποκαλούν πολλοί λόγω των περίτεχνων διακοσμητικών μοτίβων στα κτίσματά του, μοιάζει σαν ένα πραγματικό χειροποίητο κέντημα που κερδίζει το ενδιαφέρον του επισκέπτη από την πρώτη στιγμή.
Το Πυργί της Χίου είναι μαστιχοχώρι και απέχει μόλις 25 χιλιόμετρα από την πόλη της Χίου, κάτι που το καθιστά τον απόλυτο προορισμό για όσους τύχει να βρεθούν στο νησί. Είναι μάλιστα το μεγαλύτερο από τα χωριά στα νότια του νησιού και έχει ανακηρυχθεί ως διατηρητέο μνημείο.
Κάνοντας μια βόλτα στο μοναδικό αυτό μαστιχοχώρι με τα περίτεχνα μοτίβα, τα ανθισμένα λουλούδια, τα στενά δρομάκια και τον αέρα που δεν θα νιώσετε πουθενά αλλού στην Ελλάδα, θα καταλάβετε πως το μέρος κουβαλάει μεγάλη ιστορία.
Η πλατεία του χωριού έχει πολλές επιλογές για παραδοσιακό φαγητό και καφέ, ενώ δεν λείπουν τα ιδιαίτερα μαγαζάκια με ιδέες για τα δώρα και τα σουβενίρ που μπορείτε να πάρετε πίσω στο σπίτι. Επίσης, οι κάτοικοι είναι τόσο φιλόξενοι που δεν θα αντιμετωπίσετε κανένα πρόβλημα όταν χρειαστείτε κάποια βοήθεια.
Από που πήρε το όνομά του το Πυργί της Χίου
Το Πυργί της Χίου πήρε το όνομά του από έναν ψηλό και μεγάλο πύργο γύρω από τον οποίο μάλιστα χτίστηκε το σημερινό χωριό το οποίο παλιότερα διακρινόταν από μικρούς και μεγάλους οικισμούς.
Δείτε επίσης: Μουσείο Μαστίχας Χίου: Ενα μοναδικό ταξίδι στο πολύτιμο προϊόν της Χίου (ΒΙΝΤΕΟ & ΦΩΤΟ)
Ουσιαστικά περιβάλλεται από έναν μεσαιωνικό περίβολο ο οποίος αποτελεί τον εξωτερικό τοίχο των τελευταίων σπιτιών του χωριού. Εντυπωσιακά κτίρια, μεσαιωνικό ύφος, ψηλά σπίτια και στενά δρομάκια, ιδιαίτερα γραφικά συνθέτουν την εικόνα αυτού του όμορφου και φημισμένου χωριού.
Παρ’ όλες τις αλλοιώσεις που επέφεραν σ’ αυτό ο χρόνος και οι ανθρώπινες επεμβάσεις, το Πυργί αποτελεί ακόμη και σήμερα ένα ζωντανό μεσαιωνικό θρύλο που προκαλεί δέος στους επισκέπτες τους, οι οποίοι δεν θέλουν να το αποχωριστούν.
Το Πυργί της Χίου είναι πλούσιο και σπουδαιότατο από λαογραφικής, αρχαιολογικής και γλωσσικής άποψης.
Πρόκειται για ένα Μεσαιωνικό χωριό στο οποίο συγκεντρώθηκαν οι γύρω συνοικισμοί κάπου τον 13ο αι. στο πλαίσιο της κατάκτησης Seressima Republika di Genova (Γαληνότατης Δημοκρατίας της Γένοβας) με σχέδια που εστάλησαν από εκεί.
Οπως αναφέρεται στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Χίου, προκειμένου οι Γενοβέζοι κατακτητές να οργανώσουν αλλά και να οχυρώσουν από επιθέσεις τους οικισμούς που παρήγαγαν τη μαστίχα καθώς και για να ελέγχουν την παραγωγή, ένωσαν υπό μία ομπρέλα πιο παλιούς και διασκορπισμένους βυζαντινούς οικισμούς.
Πυργί της Χίου: Η ιδιαίτερη διακόσμησή του που δεν συναντάται αλλού στη χώρα
Χαρακτηριστικό του χωριού, που δεν συναντάται πουθενά αλλού στην Ελλάδα, είναι η διακόσμησή του. Κάποια κτίρια είτε στην πλατεία είτε σε άλλα σημεία του χωριού είναι σχεδιασμένα απ’ έξω με διάφορα γραμμικά και άλλα σχέδια μιας διαφορετικής τεχνοτροπίας που κερδίζουν τον επισκέπτη και προσδίδουν στο μέρος έναν άλλο αέρα.
Πρόκειται για τα περίφημα «ξυστά» και η τεχνική αυτή βασίζεται στη μαύρη άμμο του επιχρίσματος, η οποία αφού ασπριστεί, ξύνεται ακολουθώντας τα μοτίβα, με αποτέλεσμα να δίνει μαύρα θέματα πάνω σε λευκό φόντο. Η καταγωγή της τεχνικής, λέγεται ότι είναι ιταλική, φερμένη από τους Γενοβέζους στη μακρόχρονη κατοχή τους. Ετσι δημιουργούνται τα περίφημα μαύρα μοτίβα -ρόμβοι, τετράγωνα, τρίγωνα, κλαδιά δέντρων, φύλλα ακόμη και πελαργοί- πάνω σε άσπρο φόντο, απλά ή σύνθετα, που διατηρούν την ιδιαίτερη αυτή τεχνοτροπία ζωντανή έως τις μέρες μας.
Ο μεσαιωνικός χαρακτήρας του χωριού
Επειδή το Πυργί της Χίου ελάχιστα πλήγηκε από τον μεγάλο σεισμό του 1881, διατηρεί και εξωτερικά αλλά και εσωτερικά τη μεσαιωνική του όψη.
Περπατώντας κανείς στο Πυργί αντιλαμβάνεται ότι αυτό διατηρεί ισχυρά έναν μεσαιωνικό χαρακτήρα, ο οποίος έχει εξαιρετικό ιστορικό ενδιαφέρον. Οσον αφορά τον Πύργο του χωριού θεωρείται ότι περιβαλλόταν επιπλέον από πυργίσκους οι οποίοι πλέον έχουν καταστραφεί. Ουσιαστικά, το σχήμα του είναι τετράγωνο και οι περισσότερες πλευρές του διατηρούνται όχι όμως και όλη η οροφή του.
Οι δρόμοι είναι στενοί, τα σπίτια ψηλά, διώροφα και τριώροφα τα περισσότερα, συνεχόμενα μεταξύ τους κατά μήκος των δρόμων. Κατά την αρχαιότητα αρκετά σπίτια είχαν πυραμοειδή στέγη (τραβάκα). Οι δρόμοι είναι γραφικότατοι, καθώς τα σπίτια συνδέονται με τα απέναντι με αψίδες (δοξαράδες) που δημιουργούν την αίσθηση πως κάνεις βόλτα σε παραμύθι.
Τα ιστορικά μνημεία που σώζονται στο Πυργί της Χίου
Ολόκληρο το Πυργί της Χίου είναι, επίσης, γεμάτο από σπουδαία μνημεία αλλά και πολλές εκκλησίες που ξεχωρίζουν για το πλήθος και τη σπουδαιότητά τους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ο ναός των Αγίων Αποστόλων, αντίγραφο της Νέας Μονής, ο οποίος είναι πλινθόκτιστος και αποτελεί ένα σημαντικό βυζαντινό μνημείο με σπουδαίες τοιχογραφίες, άφθονο κεραμικό διάκοσμο, οδοντωτές ταινίες στον τρούλο, με διπλούς μαρμάρινους κιονίσκους και πολύχρωμα φιαλοστόμια στην τοιχοποιία.
Η ανέγερση του τοποθετείται στο 13ο με 14ο αιώνα. Τόσο τα εξωτερικά αρχιτεκτονικά του στοιχεία όσο και οι τοιχογραφίες που κοσμούν τις εσωτερικές επιφάνειες των τοίχων διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση. Οι τοιχογραφίες, έργο του Αντωνίου Δομεστίχου του Κρητός, χρονολογούνται στα 1665 και χαρακτηρίζονται από έντονο λαϊκό ύφος, στο οποίο διατηρούνται στοιχεία από την τεχνοτροπία της Κρητικής Σχολής.
Υπάρχουν ακόμη ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, χτισμένος το 1694, ο ναός του Ταξιάρχη που χρονολογείται το 1680 και το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου του 19ου αιώνα, όλα σε πολύ καλή κατάσταση.
Πηγή: Βικιπαίδεια, newsbeast.gr, chios.gr, travel.gr
